Οι έκτακτες κρίσεις σηματοδοτούν και επίσημα την εκκίνηση του μετασχηματισμού του στρατεύματος. Οι αλλαγές σε υποδομές, υλικό και προσωπικό και οι προκλήσεις για τη νέα ηγεσία
Οι έκτακτες κρίσεις της περασμένης Παρασκευής σηματοδοτούν και επίσημα την εκκίνηση του μετασχηματισμού των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων στο πλαίσιο της «Ατζέντας 2030». Βεβαίως, οι αλλαγές που προωθεί η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία ξεκίνησαν να υλοποιούνται ήδη από το 2024, και όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην «Κ», θα επιταχυνθούν εντός του 2025 με στόχο ένα πιο ευέλικτο, οικονομικά βιώσιμο και λιγότερο γραφειοκρατικό σχήμα.

Η Ελλάδα παρέλαβε όλα τα Rafale – Στην Τανάγρα το 24ο μαχητικό

Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι οι μεταρρυθμίσεις στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό της δομής αλλά και της λειτουργίας του στρατού τόσο σε επιχειρησιακό όσο και σε επίπεδο διάρθρωσης. Ο Νίκος Δένδιας έχει επαναλάβει αρκετές φορές ότι η Ελλάδα δεν θα ανακαλύψει τον τροχό αλλά θα ακολουθήσει πετυχημένες συνταγές, όπως το «αμερικανικό» μοντέλο στα οργανωτικά, το «ισραηλινό» στην αμυντική καινοτομία και το «φινλανδικό» στη θητεία.

Συμμάζεμα

Το «συμμάζεμα» που επιχειρεί η ηγεσία ξεκίνησε από τις υποδομές και το υλικό και τώρα επεκτείνεται στο προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων, αγγίζοντας τα ανώτερα στρώματα της διοικητικής πυραμίδας. 47 ανώτατοι αξιωματικοί αποστρατεύτηκαν την Παρασκευή ως αποτέλεσμα της κατάργησης 23 οργανικών θέσεων. Ο Νίκος Δένδιας έκανε λόγο για «υδροκεφαλισμό» στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, επισημαίνοντας ότι διαθέτουν κατ’ αναλογία περισσότερους ανώτατους αξιωματικούς από τον αμερικανικό στρατό. Εξάλλου, οι καταργήσεις και οι συγχωνεύσεις περιγράφονται αναλυτικά στη νέα δομή δυνάμεων που παρουσιάστηκε στα μέσα Νοεμβρίου και αποτελεί τον «οδικό χάρτη» των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων της περιόδου 2024 – 2035.

Νέα όπλα για F-16 και F-35: Τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός του αεροπορικού επιτελείου

Παράλληλα με τον εξορθολογισμό στην επετηρίδα, συνεχίζεται και το κλείσιμο στρατοπέδων, με το δεύτερο κύμα να ολοκληρώνεται στα τέλη Μαρτίου. 10 στρατόπεδα καταργήθηκαν το 2024 και ακόμη 127 αναμένεται να κλείσουν εντός του 2025 με στόχο να εξοικονομηθούν περίπου 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ σε βάθος δεκαετίας και να αυξηθεί η στελέχωση σε κρίσιμες μονάδες στον Έβρο και τα νησιά, που σήμερα μετά βίας αγγίζει το 30%. Όπως έχει αποκαλύψει η «Κ», μέρος των εκτάσεων και των χρημάτων που θα εξοικονομηθούν αναμένεται να αξιοποιηθεί για το οικιστικό πρόγραμμα των ενόπλων δυνάμεων, ενώ ένα ποσοστό από τις 3.500 στρέμματα που θα απελευθερωθούν θα αποδοθεί στις τοπικές κοινωνίες.
Για τον σκοπό αυτό, στο πλαίσιο μεταρρυθμίσεων, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας προωθεί την ενοποίηση των τριών ταμείων που διαχειρίζονται τα περιουσιακά στοιχεία του Στρατού, του Ναυτικού και της Αεροπορίας σε ένα υπερταμείο (Ταμείο Ακινήτων Εθνικής Αμυνας) με βασικό αντικείμενο την υλοποίηση της στεγαστικής πολιτικής και τη διασφάλιση της αυτοχρηματοδότησης των στρατιωτικών οικισμών.

Σύγχρονες απαιτήσεις

Το οργανόγραμμα προβλέπει ακόμη τη δημιουργία νέων διοικήσεων και την αναβάθμιση υφιστάμενων, ώστε οι ένοπλες δυνάμεις να προσαρμοστούν στις σύγχρονες επιχειρησιακές ανάγκες. Από αυτές, ξεχωρίζει η επικείμενη συγκρότηση της Διακλαδικής Διοίκησης Αεράμυνας, ενός νέου πυλώνα των ενόπλων δυνάμεων, ο οποίος θα διαχειρίζεται τους δύο θόλους, τον αντιαεροπορικό και τον αντίdrone και θα λειτουργεί στα πρότυπα του ΕΚΑΕ (Εθνικό Κέντρο Αεροπορικών Επιχειρήσεων). Η συγκρότηση της νέας διοίκησης πρόκειται να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2025 και το καλοκαίρι αναμένεται να ξεκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία για την επιλογή των αντιαεροπορικών συστημάτων. Στο πλαίσιο της μετεξέλιξης των ενόπλων δυνάμεων, προτεραιότητα για το υπουργείο Εθνικής Αμυνας αποτελεί η αύξηση του ποσοστού χρήσης μη επανδρωμένων συστημάτων, τόσο σε επίπεδο μονάδας όσο και σε επίπεδο τάγματος καθώς και η μαζική προμήθεια συστημάτων αντίdrone.

Το σχέδιο για να μπει σε λειτουργία το 2026 ο διπλός ελληνικός θόλος
Οι σχεδιασμοί του υπουργείου Εθνικής Άμυνας περιλαμβάνουν ακόμη, την ενίσχυση της εθνοφυλακής και του συστήματος εφεδρείας, αλλαγές στη θητεία με την παροχή πιστοποιήσεων για νέες δεξιότητες καθώς και την αναβάθμιση του ρόλου της Διοίκησης Κατασκευών και Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών (ΔΙΚΑΦΚΑ), του Κοινού Σώματος Πληροφορικής (Μονάδες 1864 και 1821) και του ΣΤ’ Κλάδου του ΓΕΕΘΑ που είναι επιφορτισμένος με την καταγραφή των απαιτήσεων των γενικών επιτελείων και τη μεταφορά τους στο Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) ώστε να μετασχηματιστούν σε εξοπλιστικά προγράμματα.

Προκλήσεις

Εκτός από την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, η νέα ηγετική πυραμίδα που προέκυψε από τις έκτακτες κρίσεις έχει να αντιμετωπίσει και μια σειρά από σημαντικές προκλήσεις, με κυρίαρχη τη διατήρηση ισχυρών ενόπλων δυνάμεων. Για την αναστολή του κύματος οικειοθελών αποχωρήσεων που μαστίζει όλους τους Κλάδους δεν έχει βρεθεί ακόμη «αντίδοτο» παρά τις αυξήσεις και τα επιδόματα προς τους σπουδαστές των παραγωγικών σχολών και τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων. Τα νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας στρέφουν τη νεολαία σε πιο ανταγωνιστικούς κλάδους με καλύτερες μισθολογικές και επαγγελματικές προοπτικές, πλήττοντας τις ένοπλες δυνάμεις ποσοτικά και κυρίως ποιοτικά.
Εκτός από το έμψυχο δυναμικό, η ηγεσία καλείται να εξασφαλίσει και την ισχυρή αποτροπή, για την οποία απαιτούνται όχι μόνο κονδύλια αλλά και πρωτοβουλίες. Η ανανέωση του στόλου του Πολεμικού Ναυτικού και η επίτευξη των οροφών που προβλέπει η δομή δυνάμεων για τις μονάδες επιφανείας παραμένει δύσκολη εξίσωση, όπως και η εξασφάλιση σύγχρονων όπλων για την αεροπορία. Η αναβάθμιση των F-16 Block 50, η προμήθεια συστημάτων πυραυλικού πυροβολικού, ο εκσυγχρονισμός των υποβρυχίων 214 και των πυραυλακάτων Super Vita καθώς και η ανανέωση του στόλου μεταφορικών αεροπλάνων και ελικοπτέρων και η αναδιάταξη της αεροπορίας στρατού μετά τις καταστροφές στο Στεφανοβίκειο, είναι ορισμένα μόνο από τα ζητήματα που θα κληθεί να διαχειριστεί η ηγεσία εντός του 2025.

Σταύρος Ιωαννίδης
13.01.2025

Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ