Μέσα στον ορυμαγδό των δραματικών νέων και απειλών από τα φλεγόμενα μέτωπα των πολέμων, η είδηση μοιάζει με παρωνυχίδα στο σώμα του μεγάλου εμπεδωμένου κακού που η συγκυρία ωθεί στον πυθμένα των πιεστικών προτεραιοτήτων. Δεν είναι.
Με το κουταλάκι του γλυκού επιχειρούμε να αδειάσουμε το πλημμυρισμένο σπίτι μας. Συγκεκριμένα: ούτε το ένα εκατοστό της δέσμευσης που ανέλαβαν δεν υλοποίησαν οι πέντε μεγαλύτεροι παραγωγοί πλαστικού στον κόσμο, δηλαδή να απομακρύνουν σε μια πενταετία, από στεριές και ωκεανούς, 15 εκατ. τόνους πλαστικών σκουπιδιών. Απέσυραν από το περιβάλλον μόλις 118.500 τόνους, ενώ την ίδια περίοδο παρήγαγαν 1.000 φορές περισσότερο νέο πλαστικό από εκείνο που αφαίρεσαν από το περιβάλλον, 132 εκατ. τόνους, σύμφωνα με στοιχεία της Greenpeace, που δημοσίευσε ο Guardian. Και στη συνθήκη για τη μείωση της ρύπανσης από πλαστικό, που αναμένεται άμεσα να υπογράψουν οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και χημικών, δεν θα τεθούν –κατά το δημοσίευμα– ανώτατα όρια στην παραγωγή πλαστικού. Την ονόμασαν πράσινο ξέπλυμα του πετρελαϊκού λόμπι. Είναι μία ακόμη ιστορία αποκαρδιωτικά μικρών βημάτων ενάντια στο τσουνάμι των αρνητικών παρελκόμενων της προόδου.
Επιπλέον, πλαστικό δεν είναι μόνον εκείνο που φαίνεται αλλά και το αθέατο μικροπλαστικό που εισχωρεί σε πνεύμονες, συκώτι, νεφρά, αναπαραγωγικό σύστημα, αγγεία, αρθρώσεις και κυρίως –20 φορές περισσότερο από ό,τι στα άλλα όργανα– στον εγκέφαλο. Καινοτομίες για την οχύρωση περιβάλλοντος και ανθρώπινου σώματος ενάντια στον τοξικό μικρο-εισβολέα αναπτύσσονται, όμως με ρυθμούς αποθαρρυντικά χαμηλότερους από εκείνους του θεόρατου πλαστικού κύματος. Δεν είναι προς αυτές στραμμένο το βλέμμα.
Η προσέγγιση One health της Ε.Ε., δηλαδή η λογική ότι η υγεία των ανθρώπων, των ζώων και του περιβάλλοντος είναι αλληλένδετες, δεν έχει ακόμη δώσει έμπρακτα αλληλοσυνδεόμενα εθνικά μέτρα – και η Ε.Ε. δεν είναι ο πλανήτης. Οπότε τα γνωστά θεριά, το κυνήγι του κέρδους και οι βολικές συνήθειες κρατούν την ανθρωπότητα καταποντισμένη σε ένα σύμπαν υστεροβουλίας, εθελοτυφλίας και αδράνειας. Χρειάζεται κάτι περισσότερο από κοντοπόδαρες εκστρατείες (η πλαστική σακούλα ζει και βασιλεύει) και «κονσέρβες» θεωρίας στην παιδεία. Ίσως ένας ισχυρός προσανατολισμός του πνεύματος έξω από το παρόν των ατελείωτων αναγκών και την ευκαιριακή ανάγνωση της πραγματικότητας, στις σοβαρές δυνατότητες εξυγίανσης. Δεν μας ταιριάζει ένα μέλλον με νησιά πλαστικών στους ωκεανούς και στο στομάχι μας.

Άρθρο της Τασούλας Καραϊσκάκη στην εφημερίδα “Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ“