Μουσική & Κίνηση στην Υγεία

Η Τρικαλινή Λέσχη Προβληματισμού πραγματοποίησε την Παρασκευή, 31/3/2023, στην εξαιρετική και φιλόξενη αίθουσα του Μουσείου Τσιτσάνη την εκδήλωσή της με θέμα: «Μουσική & Κίνηση στην Υγεία». Καθολική ήταν η διαπίστωση για την υψηλή ποιότητα των εισηγήσεων, όπου οι διακεκριμένοι ιατροί, κ.κ. Κουτσιλιέρης, Παπαγεωργίου και Δρίτσας, με τις σύγχρονες απόψεις τους – to the point- καθήλωσαν το ακροατήριο.

Ουσιαστικός υπήρξε και ο διάλογος και οι διευκρινίσεις στα ερωτήματα που ακολούθησαν. Στην εκδήλωση απεύθυναν χαιρετισμό, ο πρόεδρος της Λέσχης κ. Γεωργιάδης και ο Δήμαρχος Τρικκαίων κ. Παπαστεργίου. Παραβρέθηκαν, εκ μέρους του Ιατρικού Συλλόγου Τρικάλων ο κ. Γκαραβέλας Στέφανος και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Τρικάλων κ. Γιαγιάκος Βασίλειος. Την εκδήλωση συντόνισαν τα μέλη της ΤΛΠ Χρήστος Λάππας, τ. Δήμαρχος Τρικκαίων, και Γιάννης Κουτεντάκης, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Η εκδήλωση έκλεισε με ένα σύντομο μουσικό δρώμενο με τον κ. Αθανάσιο Δρίτσα στο πιάνο. Για όσους δεν μπόρεσαν να παραστούν παρατίθενται σύντομες περιλήψεις των εισηγήσεων.

Αθανάσιος Δρίτσας, Καρδιολόγος, Αναπληρωτής Διευθυντής-Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, Συνθέτης και Συγγραφέας με θέμα: «Η Ολιστική Προσέγγιση στην Υγεία: Μουσική για τον Νου και Φυσική Άσκηση για το Σώμα». Στην ομιλία του αναφέρθηκε στα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα που αφορούν την αξία της μουσικής ως συμπληρωματικής θεραπευτικής παρέμβασης στην κλινική ιατρική είτε με την μορφή της μουσικής ακρόασης επιλεγμένης μουσικής (music medicine) είτε με την μορφή της βιωματικής παρέμβασης μέσω ειδικά εκπαιδευμένων θεραπευτών (music therapy). Ανέλυσε το επιστημονικό υπόβαθρο των μουσικών παρεμβάσεων στο δίπολο Νους-Σώμα (mind-body interventions) και εστίασε στην προχωρημένη αντίληψη (για την εποχή εκείνη) του αρχαίου ελληνικού κόσμου η οποία τοποθετούσε την μουσική στον κορμό της παιδείας, την οποία αντίληψη αυτή επαληθεύουν σήμερα τα ευρήματα της νευροεπιστήμης (cognitive neuroscience) που αποδεικνύουν ότι με την μουσική εκπαίδευση ο ανθρώπινος εγκέφαλος αποκτά πολύτιμες για την επιβίωση και την υγεία γνωστικές δεξιότητες πέραν των καθαρά μουσικών δεξιοτήτων.

Μιχάλης Κουτσιλιέρης, Ομότιμος Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος του ΙΚΥ, Πρόεδρος Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας με θέμα: «Το Μοριακό αποτύπωμα της φυσικής δραστηριότητας στον άνθρωπο: θεραπευτική άσκηση». Αναφέρθηκε στην επίδραση της σωματικής δραστηριότητας στον ανθρώπινο οργανισμό η οποία έχει επί μακρόν τύχει ενδελεχούς επιστημονικής ανάλυσης. Η θεραπευτική άσκηση έχει πλέον αναγνωριστεί ως μια συμπληρωματική θεραπεία στην κλασσική ιατρική, και έχουν πλέον καταδειχθεί οι μηχανισμοί αλληλεπίδρασης των πρωτοκόλλων εφαρμογής με τη δόση της, τη διάρκεια της και την ένταση της σε όλα τα συστήματα ομοιοστασίας του ανθρώπινου οργανισμού. Το ίδιο και για τη ρύθμιση της έκφρασης ειδικών γονιδίων, που συμμετέχουν στον φαινότυπο πολλών νοσημάτων ως βιοδείκτες. Μια μεγάλη σειρά έγκριτων κλινικών μελετών έχει πλέον κατοχυρώσει τη θέση της θεραπευτικής Άσκησης στη σύγχρονη και εξατομικευμένη Ιατρική και την έχει ενσωματώσει στο θεραπευτικό οπλοστάσιο των συστημάτων υγείας πολλών προηγμένων υγειονομικά χωρών. Στη χώρα μας, το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (2018) και το Υπουργείο Υγείας (2022) έχουν αναγνωρίσει την θεραπευτική άσκηση ως επιστημονικής εξειδίκευσης.

Σωκράτης Παπαγεωργίου, Αναπληρωτής Καθηγητής Νευρολογίας & Νευροφυσιολογίας ΕΚΠΑ, Πρόεδρος Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών με θέμα: «Η Σωματική άσκηση για την πρόληψη και θεραπευτική αντιμετώπιση της νοητικής έκπτωσης». Εστίασε σε ένα από τα αποτελέσματα της φυσιολογικής γήρανσης που είναι η έκπτωση των νοητικών λειτουργιών. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα επιστημονικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι η σωματική άσκηση μπορεί να βελτιώσει την νοητική κατάσταση των ασθενών με νόσo  Alzheimer αλλά και να επιβραδύνει την επιδείνωση των συμπτωμάτων και την εξέλιξη σε άνοια σε ασθενείς με ήπια νοητική έκπτωση. Επίσης η Σωματική Άσκηση έχει σημαντική προφυλακτική δράση αφού μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο που έχουν τα φυσιολογικά άτομα να εμφανίσουν άνοια όταν φτάσουν στην Τρίτη ηλικία. Τα παραπάνω είναι εφικτά διότι η σωματική άσκηση ενισχύει τη δημιουργία α) νέων νευρώνων -κυρίως στον Ιππόκαμπο (νευρογένεση), β) νέων συνάψεων (συναπτογένεση), και γ) πολλών νέων μικρού μεγέθους αγγείων (αγγειογένεση).